AÐIR VE YAÐLI YEMEYÝN
Ramazan süresince kýzarmýþ, aþýrý baharatlý, aðýr ve yaðlý gýdalardan uzak durun. Yemekleri yavaþ yiyin, iyi çiðneyin, bol su için ve posalý besinleri tercih edin.
Kan þekeri normalin altýna düþen ve 65 yaþýn üzerindeki þeker hastalarý ile böbrek hastalarý kesinlikle oruç tutmamalý. Reflü ve ülseri olan hastalarýn oruç tutmasý saðlýklarý açýsýndan risk taþýyor. Yüksek tansiyonu olanlarýn, Ramazan ayýnda tuzsuz perhizlerine sadýk kalmalarý gerekiyor.

Uzmanlar, Ramazan ayýnda yanlýþ beslenme alýþkanlýklarý nedeniyle bazý saðlýk sorunlarýnýn ortaya çýkabileceðini vurgulayarak, aðýr ve yaðlý yiyeceklerden kaçýnýlmasý, iftarda yavaþ ve az miktarda yenilip birkaç saat sonra öðün takviyesi yapýlmasý gerektiðini bildirdiler.

"Oruç Kilo Verdirmez Aldýrýr"
Ýstanbul Üniversitesi (ÝÜ Ýstanbul Týp Fakültesi Ýç Hastalýklarý Anabilim Dalý Beslenme Uzmaný Diyetisyen Dr. Zeynep Koç, Ramazan’da orucun ardýndan bazý kiþilerin "gözleri dönmüþ" þekilde iftar sofrasýna oturduklarýný kaydetti. Bu durumun organizmanýn anormalleþmesine neden olduðunu belirten Koç, özellikle kadýnlarý "orucu kilo verme fýrsatý olarak algýlamamalarý" konusunda uyardý ve "Oruç kilo verdirmez, aldýrýr" dedi.

"Ramazan süresince kýzarmýþ, aþýrý baharatlý, aðýr ve yaðlý gýdalardan uzak durulmasýný" öneren Koç, þunlarý söyledi: "Oruç, sývý gýdayla açýlmalý. Çorba, çay ya da komposto olabilir. Özellikle çorba, hazým sistemini düzene sokmasý açýsýndan idealdir. Bununla birlikte reçel, peynir ve 1-2 dilim ekmekten oluþan karbonhidrat ve proteinin dengede alýndýðý hafif bir öðün tercih edilmeli. Orucu hafif öðünle açtýktan sonra sofradan kalkarak hareket edilmeli. Ýftardan 2 saat sonra da pilav, etli sebze yemeði veya kuru baklagiller yenebilir. Meyve veya tatlý ise yemekten bir kaç sonra tüketilmeli. Sahura mutlaka kalkýlmalý ve süt, komposto ile kahvaltýlýklar tercih edilmeli. Yemeðin ardýndan hemen yatýlmamalý. Sahurda aþýrý yemek, mideyi ve karaciðeri yorarak çabuk kilo alýmýna neden olur."

Böbrek Hastalarýna Oruç Yasak
ÝÜ Cerrahpaþa Týp Fakültesi Ýç Hastalýklarý Anabilim Dalý Nefroloji Bilim Dalý Öðretim Üyesi Prof. Dr. Meltem Pekpak da, böbrek yetersizliðinin en kesin tedavisinin bol su içilmesi olduðunu vurgulayarak, "Böbrek hastalarý kesinlikle oruç tutmamalý" dedi. Böbrek yetersizliði olanlarýn oruç tutmalarý halinde yetersizliðin ilerlediðine iþaret eden Prof. Dr. Pekpak, "Ramazan ayýnda böbrek hastalarý, iftar ile sahur arasýndaki dönemde de su açýklarýný kapatamýyor. Bu nedenle hastalýðýnýn farkýnda olmayan birçok kiþi, ramazan sonrasý böbrek yetersizliði nedeniyle doktora baþvuruyor" diye konuþtu.

Yüksek Tansiyona Dikkat
Prof. Dr. Pekpak, ramazan boyunca yüksek tansiyonu olanlarýn da beslenme alýþkanlýklarýný bozduklarýný dile getirerek, "Bu hastalarýmýz, özellikle sahurda tek ve büyük öðün yediklerinde tansiyonlarý kontrol edilemez hale geliyor, kalp yükü de artýyor" dedi. Ramazan ayýnda hastanelerin acil servislerine en sýk yüksek tansiyon ve kalbe aþýrý yüklenme þikayetiyle baþvurulduðunu ifade eden Prof. Dr. Pekpak, "Yüksek tansiyonu olanlar, oruçlarýný açtýklarýnda özellikle tuzsuz perhizlerine sadýk kalsýnlar. Ýftardan sonra beslenmelerini iki küçük öðüne yaysýnlar ve besinleri yavaþ çiðnesinler" önerisinde bulundu.

Reflü Hastalarý
Özel Acýbadem Hastanesi Ýç Hastalýklarý Uzmaný Prof. Dr. Nadir Kaya da, açlýk ve aþýrý yemeden kaynaklanan en önemli hastalýklardan birinin, mide asitinin yemek borusuna geri kaçtýðý "reflü" olduðunu söyledi. Bundan dolayý yemek borusunun altýnda yaralar meydana geldiðini anlatan Prof. Dr. Kaya, sonucunda ise göðüs kemiðinin arkasýnda yanma, aðza acý su gelmesi, bulantý ve kusma gibi bulgularýn ortaya çýktýðýný bildirdi. Prof. Dr. Kaya, reflü hastalarýna ilaç tedavisiyle birlikte sýk ve az yemelerini tavsiye ettiklerini belirterek, "Ramazanda ise sahura kalkýlýyor ve hemen yatýlýyor. Bu nedenle reflü hastalýðý oruç tutmaya uygun deðil" diye konuþtu.

Ülser Hastalarý
Ülserli hastalar için de orucun risk olduðuna iþaret eden Prof. Dr. Kaya, "Uzun süre aç kalýnmasýndan dolayý midede aþýrý derecede asit olacaðýndan ülser hastalarý için de oruç tutmak çok uygun deðil" dedi. Nedeni belli olmayan "Ýrritabl baðýrsak sendromu" yaþayanlarý da uyaran Prof. Dr. Kaya, bu tür hastalarýn bol miktarda sývý almalarý ve sebze-meyve aðýrlýklý beslenmeleri gerektiðini vurguladý. Prof. Dr. Nadir Kaya, söz konusu hastalýklarý olup da oruç tutmakta ýsrar edenlerin ise mutlaka doktorlarýna baþvurmasý ve ilaçlarýný sahur ile iftara yayarak almalarýnýn önemine deðindi.

Diyabet Hastalarý
Metropolitan Florence Nightingale Hastanesi Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma Bölümü Þefi Doç. Dr. Selçuk Can da, insülin iðnesi kullanan, hamile olan, kan þekeri normalin altýna düþen ve 65 yaþýn üzerindeki þeker hastalarýnýn oruç tutamayacaðýný söyledi. Ramazan öncesi þeker hastalarýnýn tam bir muayeneden geçmesi gerektiðini belirten Doç. Dr. Can, kan þekeri 140’ýn altýnda olan ve insülin kullanmayan ikinci tip þeker hastalarýnýn ise oruç tutabileceklerini bildirdi. Bazý kiþilerin sahura kalkmadan oruç tuttuklarýný ifade eden Doç. Dr. Can, þeker hastalarýnýn mutlaka sahura kalkmasý gerektiðini vurguladý.
Ramazanda kandaki þeker düzeyinin ilk günlerde düþtüðünü anlatan Doç. Dr. Selçuk Can, þunlarý kaydetti: "Ancak, ikinci haftadan sonra kan þekeri 40 ile 80 puan arasýnda yükselir. Ýftarda tüketilen yiyeceklerin hem kalorisi çoktur, hem de miktarý fazla çeþitten dolayý artmýþtýr. Bu durum kilo artýþýna sebep olur. Ýftarda týka basa yemek, pankreasa þeker yüklemesi yapmak gibidir. Pankreas yorulur ve kan þekeri artar. Bu sorunlar nedeniyle þeker hastalarý, ramazan öncesi mutlaka kan þekerlerini ölçtürüp saðlýk kontrollerini yaptýrmalýdýrlar."

Sebze, Meyve posalý gýdalarý seçin
VKV Amerikan Hastanesi’nden Uzman Diyetisyen Dilara Koçak da, ramazan ayýnda yemeklerin yavaþ yenilmesi, iyi çiðnenmesi, bol su içilmesi ve posalý besinlerin tercih edilmesi gerektiðini söyledi. Kabýzlýk sorunu bulunanlara oruç dýþý zamanlarda kepekli yiyecekler yemeleri, bol sývý almalarý, sebze ve meyve aðýrlýklý beslenmelerini öneren Koçak, iftar ve sahurdan sonra "açýðý kapatmak" amacýyla fazla ve sýk aralýklarla içilen sigaranýn da kandaki oksijen oranýný düþürdüðünü bildirdi.

Saygýlý ve Teloranslý Olmalýyýz
Haydarpa Numune Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri Klinik Þefi Dr. Mecit Çalýþkan da, ramazan ayýnda sadece oruç ibadetinin deðil, diðer ibadetlerin de en üst seviyede yaþandýðýna iþaret etti. Oruç tutmanýn inanç meselesi olduðunu ve kiþinin bu görevi yerine getirmesinin psikolojisi üzerinde rahatlatýcý etki yaptýðýný kaydeden Dr. Çalýþkan, "Bu ayda, birbirimize karþý daha saygýlý ve toleranslý olmalýyýz" dedi.