Gece yatarken, ertesi sabah evimizin, eþyalarýmýzýn, bedenimizin ayný yerde olup olmayacaðýna dair bir þüphe yaþamayýz. Sonra; "yarýn acaba su kaç derecede kaynayacak?"; "elektron, protonu çekecek mi, itecek mi?"; "güneþ ne taraftan doðacak?" gibi sorular aklýmýza gelmez. Suyun 100 °C'de kaynayacaðýný, elektronun protonu çekeceðini, güneþin doðudan doðacaðýný biliriz. "Bilmek" bizim alemimizle olan dostluðumuzda, ona olan tavýrlarýmýzý belirlememizde önemli bir noktadýr. Yakýnlaþmanýn üzerine bina edildiði kavramdýr. Týpký ne yapýp, ne yapmayacaðýný bildiðimiz bir hayvaný rahatlýkla okþarken, tanýmadýðýmýz bir diðerine yaklaþýrken hissettiðiniz tedirginlik halindeki gibi. Bu yüzden insan kaostan hoþlanmaz, ruhun bir belirlilik ve kesinlik arayýþý vardýr. Aksi durumlarda bir tedirginlik, yabancýlaþma, gerginlik yaþanýr. Evet bir sonraki gün borsanýn kaç puanla kapanacaðýný, hava durumunu, iþyerinizdeki insanlarýn ne renk elbise ile ve hangi ruh halinde geleceðini çok net ve kesin olarak bilemezsiniz. Oysa, fýtratýnýz bilmeyi çok arzu etmektedir. Her þeyin belirgin, net, nerede neyin çýkacaðýnýn belli olduðu bir aleme daha yakýn hisseder ruh kendini. Düzenli yaþamak, net olmak iç alemimizin ta derinlerinden gelen bir arzudur. Eþyanýn temelinde yatan kaos bu yüzden ürkütür bizi. Deprem, felaketler ve ölümlerin alemimize taþýdýðý belirsizlik ve bilinmezlikten bu sebeple hiç hoþlanmayýz.

Belirsizlikler üzerine kurulu varlýk aleminin içinde iken hissettiðimiz korku, vahþet ve tedirginlik, "Ýmam-ý mübin" ile ancak deva bulur. Biliriz ki, bilinir. Geçmiþte bilinmiþtir, dolayýsý ile gelecekte de bilinecektir. Kur'an-ý Kerim'in "Yaþ ve kuru ne varsa ap açýk bir kitapta yazýlmýþtýr" hükmü, kainat kitabýnda gözlenen "nizam ve mizan ve intizam ve tasvir ve tezyin ve imtiyaz" gibi eþyanýn yaratýlýþýndaki mesajlarla kuvvet bularak, bizi aleme dost hale getiriyor. Bilmemekten, tanýmamaktan kaynaklanacak olan düþmanlýk ortadan kalkar. Helezonik, doðru þeklinde, eliptik pek çok hareketin cereyan ettiði bir dünyada, her sabah kalktýðýnýzda odanýzý yerinde bulmak, dostlarla tekrar görüþebilmek, güneþi, ayý tekrar görebilmek büyük bir mutluluk.

Ýnsaný rahatlatan diðer bir unsur ise "kayýt". Daðýlmýþ bir odada neyin nerede olduðunun birileri tarafýndan biliniyor olmasý ya da kaydýnýn bir yerlerde tutulmuþ olmasý, büyük bir huzur kaynaðý. Yerinden oynarsa; "nasýl yerleþtiririz!" endiþesinin çaresi.

Her sabah kalktýðýmýzda kainatý ayný þekliyle bulmak, insanlýk tarihi boyunca, geçirdiðimiz her günde temel unsurlarý ile hep ayný bir alemde bulunmak, her sabah, saatin her tik takýnda ve idrak edemediðimiz ince zaman dilimlerinde açýlan sayfalarýn bilindiðini ve ilimle tanzim edildiðini bilmek, çok güzel... Hafýzalarýn, genetik þifrelerin, teyp kasetlerinin, video kasetlerinin iþaret ettiði "kayýt" hakikati, her þeyin kaydýnýn tutuluyor. Olduðunu bilmek ve tümevarýmla ulaþtýðýmýz "Levh-i Mahfuz." Bütünün kaydedildiði levha. "Ýmam-ý Mübin" ya da "Levh-i Mahfuz" ilim ve emr-i ilahinin bir unvaný olan düsturlar. Bu düsturlarýn varlýðýný bilmek çok güzel. Yoksa, her an daðýlmaya meyilli zerreler üzerinde kurulmuþ bir kainatta yaþamak, cehennemî bir azap vermez miydi?