Ýnsanlarý daðýnýk ve birbirine karþý merhametsiz yaþamaya zorlayacak herhangi makul bir sebep yoktur. Bilakis doðru mantýk kaideleri ve saðlam bir duygu, insanlarý birbirine baðlamýþ, kenetlemiþ, muhabbet içerisinde ve dünyaya sulhu yaymýþ bir vaziyette yaþamalarýný gerekli kýlar.
Allah (c.c.) tüm insanlýðýn neseb ve cinslerini bir anne ve babaya baðlamýþ ki bu bað sayesinde, biri diðeriyle perpinleþip saðlamlaþan rabýta halkalarý meydana gelsin. "Ey insanlar! Sizi bir erkekle bir diþiden yarattýk. Hem de sizi soylara ve kabilelere ayýrdýk ki birbirinizi tanýyasýnýz. Biliniz ki Allah katýnda en iyiniz takvasý en ziyade olanýnýzdýr. Þüphesiz ki Allah herþeyi bilen ve herþeyden haberdardýr."431)
Nefret etme deðil, tanýþma insanlýk arasý baðlarýn esasýdýr. Bazen de tanýþmayý engelleyen sebepler meydana gelip hayatýn normal akýþýný engeller. Ýnsanlarýn yaþama mücadelesinde çeþitli meslekleri ile hakk'ý anlayýþ, kabiliyet ve hayrýn sýnýrlarýný belirleme ihtilaflarý, insanlar arasýndaki çekiþmeyi doðurur. Ancak bu kötü durumlar, insanlýðýn yaradýlýþ gayesinde saklý bulunan hikmetlerin unutulmasýna ve hayýrsýz çalýþmalarla yeryüzünün tahribine sebebiyet vermemelidir.
Ýnsanlýðýn tanýþýp aralarýndaki engelleri kaldýrmaya yarayacak tüm baðlan pekiþtirmek, yoldaki tüm fýrsatlardan yararlanmak lazým. Ýslam, sadece az veya çok olan bir toplumu birleþtirmekten ibaret deðildir. O, insanlarýn birbirleri ve Rableri arasýndaki rabýtalarý saðlayacak tüm baðlar demektir. Bundan dolayýdýr ki, müslümanlar ve Ýslam davetçileri, Allah'ýn (c.c.) kalblerini kendisiyle nurlandýrdýðý, mes'elelerini topladýðý akidenin azametini bilip kendilerine yakýþýr biçimde onun etrafýnda tanýþýp toplanmalýdýrlar. Bu tanýþma, insanlar arasýnda çözülen yakýnlýðý tekrar baðlayýp, Hz. Adem'e (a.s.) kadar varan ayný babadan gelme ruhunu ki islam'da toplanan tüm semavi dinlerin esaslarýndan meydana gelmiþtir. Ýþte böylelikle gerçek din, saðlam temelli kardeþliðin esasý olacaktýr.
Bu kardeþlik, ayný dine mensub þarklý ve garplý insanlarý toplayacak, yer ve zaman ayrýlýðýna raðmen saðlam temele dayalý ve hiçbir menfi te'sir görmeyecek bir birlik meydana getirecektir. Ýþte bu kardeþlik, canlý bir imanýn ruhu.mü'minin mü'min kardeþine beslediði ince duygularýn özüdür... Mü'min bu iman ile mü'minlerle birlikte ve onlar için yaþar. Öyle ki onlar ayný aðacýn dallan ve birçok gövdeye yayýlan bir ruh timsali olacaklardýr...
Aþýrý bir hodbinlik insan için bir âfet, faziletleri için bir musibettir. Bu âfet, bir insana musallat olduðunda, hayýrlarý azalýr. Kötülükleri de alabildiðine artar, kendi menfaatýndan baþka bir þey düþünmeyecek kadar dar bir duruma düþer. Sevinç ve üzülmede kendi menfaat veya zararý nisbetinde payý olur. O dünya nimetleri ve yýðýnlarca insana kendi menfeatince arzularýný gerçekleþtirdiði ve zararlarýný bertaraf ettiði müddetçe tanýr.
Ýslam, böyle gaddar bir hodbinlikle, kendi adilane kardeþliði vasýtasýyla savaþmýþ, hayatýn sadece insanýn kendisine ait olmadýðý ve sadece kendisi ile düzelmeyeceðini de bildirmiþtir. O, kendisi gibi diðer insanlarýn varlýðýný da kabul etmeli, onlar üzerinde kendi hakkýnýn bulunduðunu iddia ettiði gibi onlarýn da kendi üzerinde haklarýnýn bulunduðunu kabul etmelidir... Ýþte böyle bir þuur, insandan basit hodbinliði atar. Kendini düþündüðü gibi baþkalarýný da düþünür. O, ne fazlalýk taleb eder, ne de sadece kendi görüþünü beðenme hastalýðýna düþer.
Müslüman kardeþinin senin üzerindeki haklarýndan biri de karþýlaþtýðý zararlara üzülüp gidermeye çalýþmandýr. Ona bir eziyet dokunursa, þayet þefkat duygularýn ölmemiþse, nemelazým durumuna düþmediysen elem ve üzüntülerini paylaþýrsýn. Þayet þefkatsiz biri durumunda ise bu durum seni ilgilendirmez. Çünkü sana göre bu seninle alakasý olmayan bir durumdur. Aslýnda bu alçakça bir harekettir. Böyle birinin üzüntüleriyle elemlendiren kardeþlik duygulan ölmüþtür. Böyle bir durumu Resulullah'ý (s.a.v.) þu hadisleri tasvir eder:
"Müslümanlarýn, muhabbetteki durumlarý tek bir cesed gibidir. Vücudda bir organ rahatsýz olursa, vücudun diðer bütün organlarý da uykusuzluk ve kederle elemlenir."432)
Gerçek bir elemlenme, seni kardeþlerinin sýkýntýlarýný gidermeye sevkettiren elemdir. Bu sýkýntýlarý gidermeden, karanlýðýný bastýrmadan sana rahat gelmez. Sen bu durumda baþarýya ulaþýrsan vicdanýn da, yüzün de parlar. Resul-i Ekrem (s.a.v.) þöyle buyurur:
"Müslüman müslümanýn kardeþidir. Ona ne zulmeder ne de zulme teslim eder. Kim müslüman kardeþinin ihtiyacýný giderirse Allah'da (c.c.) onun ihtiyaçlarýný giderir. Kim kardeþinin bir sýkýntýsýný giderirse Allah'da (c.c.) kýyamet günündeki sýkýntýlarýndan birini giderir. Kim bir müslümanýn kusurunu örterse, Allah'da (c.c.) kýyamet gününde onun kusurunu örter. "433) Gerçek bir kardeþliðin belirtilerinden biri de sana gelen faydaya sevindiðin gibi, kardeþine de faydanýn gitmesini arzulaman ve sevinmendir. Bunu gerçekleþtirmeye çalýþýrsan Allah'a (c.c.) en makul bir ibadet ve büyük sevabla yaklaþmýþ olursun.
Ýbn Abbas'tan rivayet edildi ki: "Kendisi Mescid-i Nebi'de i'tikafta bulunuyorken ona bir adam gelip selam verdi ve oturdu. Ýbn Abbas: "Ey falan! Seni üzüntülü olarak görüyorum, dedi. Evet doðrudur. Ey peygamberin amcasý oðlu... Falanýn bende hakký var, fakat bu kabir sahibinin hakký için onu yerine getiremiyorum, dedi. Ýbn Abbas: istediðin takdirde bu mes'elende konuþabilirim. - Uygun bulduðun takdirde konuþ. Adam diyor ki :Ýbn Abbas ayakkabýlarýný giyip mescidden çýktý. -Sen i'tikafta olduðunu unuttun mu? - Hayýr (gözyaþlarý içinde) fakat durum þöyledir, kýsa bir zamandýr, aramýzdan giden þu kabrin sahibinden þöyle duymuþumdur:
"Kim, bir kardeþinin ihtiyacýný gidermeye çalýþýr onda muvaffak olursa onun için on yýllýk itikaftan daha hayýrlýdýr. Kim de Allah için bir gün itikafa girerse Allah onunla cehennem arasýnda her biri doðu ile batý arasýndaki mesafeden daha geniþ üç hendek kor."434) Diðer bir rivayetde de "Her bir hendek doðu ile batý arasýndaki mesafeden daha geniþtir," denilmiþtir. Bu hadis bize, Ýslam'ýn kardeþliðin güzel baðlarýný nasýl takviye ettiðini ve cemiyetin bünyesindeki temelleri saðlamlaþtýrmak için muhtaç olduðu hizmetler ne kadar takdir ettiðini gösterir.
Ýbn Abbas, vakti; zikir, oruç ve namazla geçirmek sayýlan ve Allah (c.c.) indinde yüce bir kýymeti olan i'tikaf ý bir rekatý diðer mescidlere göre bin rek'at sayýlan bir mescitte, (bir müslümanýn ihtiyacý için) terketmeyi tercih etmiþtir.
Ýþte Ýbn Abbas'ýn fýkýh ilmi, yardým isteyen bir müslümanýn yardýmý için böyle bir ibadeti terketmesini gerekli kýlmýþtýr. Ýþte îbn Abbasýn Reslullah'dan (s.a.v.) almýþ olduðu ilim budur.
Dünya meþguliyetler; ve büyük yorgunluklarý, yaðmurun kurak ve nemli yere indiði gibi insanlara yaðar. Ýnsan böyle þiddetli durumlara karþý uzun zaman yalnýz baþýna durmaktan acizdir. O, ihvânlarýyla olduðu durumdan çok kýsa bir zamanda yapacaðý hususu, yalnýz baþýna iken çok cehd sarfederek yapabilir. Þöyle denilmiþ: "Kiþi yalnýz baþýna az, ihvânlarýyla ise çok sayýlýr". Kardeþliðin bir hakký da, müslümanýn bolluk ve darlýktan ihvanlarýný kendine dayanarak bilmesi ve gücünün tek baþýna bir iþe yaramýyacaðýnýn þuuruna varmasýdýr. Onun kuvveti mü'minlerin kuvvetiyle destek bulup güçleþir... Resulullah (s.a.v.) þöyle buyurur:

"Mümin, mümin için birbirini pekiþtiren duvar gibidir." (435)

Onun içindir ki halisane bir kardeþlik büyük bir nimettir.
Bu nimet sadece maddi bir tanýþma olmayýp ayný zamanda maddi bir yardýmlaþmadýr da. Allah (c.c.) bu nimeti ayný ayette iki defa zikretmiþtir.
"Hani siz (birbirinizin) düþmanlarý idiniz de O kalblerinizi ýsýndýrýp birleþtirmiþti. Ýþte O'nun bu nimeti sayesinde din kardeþleri olmuþtunuz."436)
Ýslâm kardeþliði, kör asabiyet yardýmlaþmasýný deðil, hakiki yardýmlaþmayý müslümanlar arasýnda farz kýlmýþtýr. Hakk'ý ikame ve batýlý yok etme, mütecavizi azarlama ve mazlumun hakkýný kurtarma kardeþliðidir. Onun için cephede müslümaný tek baþýna býrakmak caiz olmaz, bilakis bilmediði zaman onu irþad etmek, tecavüze uðradýðý zaman korumak, hücuma uðradýðý an müdafaa etmek ve gerektiðinde onun için savaþmak... Ve iþte tüm bunlar islam'ýn farz kýldýðý yardýmlaþmanýn manasýna dahildir.
Resulullah (s.a.v.) þöyle buyurur:
"Zalim veya mazlum olsun müslüman kardeþine yardým et. Birisi: Mazluma yardým ederim fakat zalime nasýl yardým edeyim? dedi: -Sen zalimi zulmünden men edersen böylece zalime yardým etmiþ olursun."437)
Bir müslümanýn zelil düþmesi sözkonusuysa bütün müslümanlann zelil düþmesi demektir. Çünkü bu zillet þeref ve dostluk baðlarýný koparacak, zelil düþen de ister istemez gördüðü bu haksýzlýða boyun eðecek, tek baþýna çekilip kendisine zulüm yapanlarla arasýndaki kardeþlik baðlarý kopulacak ve müslümanlar fert ve cemiyet olarak fert fert kalacaklardýr. Kardeþlik baðlarý kopulur, biri diðerine yalancý ve nefret gözüyle bakar ve biri diðerinin yanýnda küçültülür, o da elini sallayarak görmemezlikten geldiði an zelil düþmüþlerdir.
Bu düþüklük müslümanlarý zelil ve periþan etmiþtir. Ýslâm bu aþaðýlýk ile en çetin þekilde savaþmýþ öyle karanlýk ve zulüm gölgelerinde durmak isteyenleri de lanetlemiþtir. Resulullah (s.a.v.) þöyle buyurdu :
"Haksýz olarak birisinin dövüldüðü yerde durmayýn. Çünkü, böyle bir yerde durup da zulme uðrayana yardým etmeyenin üstüne lanet yaðar." (438)
Müslüman kardeþine bir kötülük ve zarar geldiði zaman onun yardýmýna koþmaya ve yanýnda olmaya çalýþ ki senin sayende zulüm def edilip hak da yerini bulsun.
Resûlüllah'dan (s.a.v.) þu hadis rivayet edildi :
"Kim bir mazlumun hakkýný almak için onunla yürürse kýyamette ayaklarýn kaydýðý günde Allah onun ayaklarýný sýratta sabit kýlar." (439) Bu görev, cemiyette bir makam veya insanlarýn raðbet veya korku duyduklarý bir mevkide isen daha da çoðalýr. Malýn zekâtý olduðu gibi makam ve mevkiin de verilmesi gereken zekâtý vardýr. Allah (c.c.) sana böyle bir makam nasîb ettiyse, bu sadece koltuklarýný þiþirmene veya, zelîl düþtükten sonra kibir taslamana sebep olmasýn. Allah (c.c.) böyle bir imkaný seninle bazý ihtiyâçlarýn görülmesi için nâsîb etmiþtir. Sen bunlarý ifâ ettiðin takdirde boynundaki farz görevi ve sevabý hak etmiþ olursun aksi takdirde nîmete karþý olan nankörlük ve bu nimetin zevalna ortam hazýrlamýþ olursun. Resulullah (s.a.v.)'dan þu hadis rivayet edildi:
"Allah'ýn (c.c.) bazý insanlar yanýnda, müslümanlarýn ihtiyâçlarýný görmeleri için emanet olarak vermiþ olduðu bazý nîmetleri vardýr. Bunlar müslümanlarýn ihtiyâçlarýnda kullandýklarý müddetçe Allah (c.c.) onlarý devam ettirir. Onlarý müslümanlarýn ihtiyâcýnda kullanmadýklarý an Allah (c.c.) onlarý baþkalarýna devreder." (440) Ýnsan makamýný, insanlarýn faydasýna veya onlardan zararý defetme yolunda kullandýðý takdirde ihlâs ve samimiyet ölçülerine dikkat etsin. Kim bunu bir menfaat karþýlýðý yaparsa Allah (c.c.) indindeki sevabý kaybolup, bu hareketiyle haram yemiþ sayýlýr. Resulullah (s.a.v.) þöyle buyurdu :
"Kime, birine yaptýðý bir iþ karþýlýðý bir hediye verilir, o da kabul ederse, büyük günâhlardan birinin kapýsýný çalmýþ demektir." (441)
Kardeþlik adabýna ters düþtüðü ve onun esaslarým zedelediði için, Ýslâm'ýn harp ilân ettiði birçok kötülük vardýr. Saflarý pekiþtirip, herkesi lâyýk olduðu makama oturtan esas, kardeþlik esasýdýr. Ýhvan arasýnda niza veya çekiþmeler baþ gösterdi mi, kardeþlik esasý tatbikattan kalkýp herkes de te'sirini gösterir.
"Þüphesiz ki mü'minler kardeþtirler. O halde iki kardeþinizin arasýný bulun. Allah'dan korkun ki merhamet bulasýnýz." (442)
Allah'ýn Resulü (s.a.v.) mübarek hadisleriyle bu kötülüklerden sakýndýrmýþtýr. Basireti olmayana, ilk bakýþta bunlar basit gözükebilir. Fakat iyi tefekkür edilirse bu kötülüklerin neticeleri kalpleri ürpertir, þefkat duygularýný kurutur. O (s.a.v.), þöyle buyurdu :
"Zandan sakýnýn; zan, konuþmanýn en yalan olanýdýr, kusurlarý araþtýrmayýn bu hususta kulak hýrsýzlýðý yapmayýn kötülükte yarýþmayýn. Birbirinize hased etmeyin, buðzetmeyin, birbirinize sýrt çevirmeyin. Allah'ýn sizlere emrettiði gibi birbirine kardeþ olan Allah'ýn (c.c.) kullarý olun, Müslüman Müslüman'ýn kardeþidir, ona zulmetmez, onu rencide etmez, onu hakir görmez, kötülük olarak, insana Müslüman kardeþini hakir görmesi yeter. Müslüman'ýn kaný ýrzý ve her þeyi diðerine haramdýr. Allah, suret ve cisimlerinize bakmaz. O kalp ve amellerinize bakar. Takva kalptedir. Takva iþte buradadýr. (Resûlüllah (s.a.v.) bunu söylerken göðsüne iþaret etti.) Haberdar olunuz. Birbirinizi alýþveriþini bozmayýn. Allah için kardeþ kullar olun. Müslümanlar için üç günden fazla Müslüman kardeþinden uzak durmasý (darýlmasý helâl olmaz." (443)
Allah (c.c.) için birbirini sevenlerden meydana gelen cemiyetlerde akide kardeþliði, kan kardeþliði yerine geçer. Çoðu kez iman baðý kan baðýný geçer. Þu bir gerçektir ki Allah (c.c.) için olan kardeþliðin baðlarý ilk Müslümanlarý toplamýþ, Ýslâm devletini ikâme etmiþ ve sancaðýný dalgalandýrmýþtýr . Resûlüllah (s.a.v.) bununla kinci ve putçu hücumlarla diðer düþmanlýklara karþý koyan bir ümmeti te'sis etmiþtir. Bu ümmet büyük bir mücâdeleden sonra saðlam temel ve yüce sütunlarla ortaya çýktý. Onun düþmanlarý helak olup yok oldular. Her þey zýddý ile bilinir. Asrýmýzda yahudilerin batýl bir dava etrafýnda toplanmalarý, kendileri için devlet kurma arzulan, tüm servet, þan ve ilk vatanlarýný terkederek Doðu ve Batý'dan göçüp mukaddes topraklara yerleþmeleri... Evet bütün bunlar yahudilerin 1400 yýllýk batýl inançlarýndan kaynaklanan ideolojilerinin kalýntýlarýdýr. Bu kin, müslümanlar'ýn ilk Ýslâm devletlerini kurmak için seçtikleri ve her yerden akýn ederek hicret ettikleri Medine kentine yerleþtikleri zamandan beri devam etmektedir.
Ýslâm'a kucak açan, dâvasýný yücelten Medine þehri yerli ve yabancýlarýn iliþkilerini, Allah'a (c.c.) iman, faziletli bir îsar, cins ve soylar arasýnda eþitlik, karþýlýklý hürmet ve muhabbet, fazileti yayma, hakkýn yüceltilmesi (sorumluluk ol'duðu için deðil) sadece Allah (c.c.) rýzasý için iyiliði neþretme esaslarý üzerinde kuruyordu.
Allah (c.c.) þöyle buyurur :
"Onlardan evvel Medine'yi yurt ve iman (evi) edinmiþ olan kimseler kendilerine hicret edenlere sevgi beslerler. Onlara verilen þeylerden dolayý göðüslerinde bir ihtiyaç "meyli" bulmazlar. Kendileri de farklý ihtiyaç içinde olsalar bile onlarý öz canlarýndan daha üstün tutarlar." (444)
Ýþte bunlar, geçici dünya menfaat ve gayeleri için olan kardeþlik deðil gerçek kardeþliðin ye Allah (c.c.) rýzasý olan akide kardeþliðinin alametleridir. Ýslâm'ýn kardeþlik talimatý kimseyi rahatsýz etmemeye riayet ediyordu. Bir Müslüman'ýn kardeþinin huzursuz olmasýna sebebiyet vermesi veya onu korkutacak þekilde iþarette bulunmasý caiz deðildir.
Resûlüllah (s.a.v.) þöyle buyurur :
"Müslümanýn Müslümaný korkutmasý helâl olmaz." (445) Þu hadis te Resûlüllüh'tan rivayet edilir.
"Kim haksýz olarak Müslüman kardeþine onu korkutacak Þekilde nizâ ederse Allah (c.c.) onu kýyamet gününde korkutur." (446) Müslüman'ýn eziyet ve zulüm görmesine sebebiyet veren Þeyler Ýslâm'da büyük cinayet sayýlýrken bizzat ona eziyet veya zulüm etmek nasýl olur?
Resûlüllah (s.a.v.) buyurdu ki:
"Kim; ana, baba, kardeþi olsa bile, kardeþine demir ile iþaret ederse vazgeçinceye kadar melekler ona lanet eder." (447) "Ýþte bu tavsiyelerle kardeþlik tam bir teminâttý öyle ki, cemiyete huzur ve sükûnu bu þekliyle yayabildi. Ýþte bu kardeþliðin saðlam temelinden dolayýdýr ki islâm sert bir þekilde kibir ve övünmeyi haram kýlmýþtýr. Ayný ana baba ve ayný dine baðlý olmanýn þuuruna erenleri hiçbir dünya menfaati düþman kýlamaz. Üstünlüðün takvada takvanýn da kalpte, kalplerinde sýrrýný Allah'tan baþka kimsenin bilemeyeceðini anlayan bir toplumda batýl olan övünmenin yeri yoktur.
Resûlüllah (s.a.v.) þöyle buyurdu :
"Allah (c.c.) bana tevazuda bulunmanýzý ve hiç kimsenin diðerine karþý kibirlik taslamamasýný vahyetti." (448)
Ýslâm yeryüzünde yükselmek için þeytanýn oyununa gelip kardeþlerine kibir taslamaktan insanlarý korkutmuþtur. Þöyle ki : O, yükselmek isteyenlerin kýyamet gününde koltuklarýný þiþirdikleri nisbette, küçük düþüp ayaklar altýnda ezilen zerreler olacaklarýný beyân etmiþtir. Bu konudaki hadis þöyledir:
"Mütekebbirler kýyamet gününde adamlar þeklinde olan zerrecikler halinde haþrolacaklardýr ki onlarý her taraftan horluk kaplayacakdýr." (449)
Kardeþlik baðlarýný kibir, insanlarý hakir görme ve onlarý küçük düþürme hasletleri yýrtar. Tüm bunlar çirkin gaflet ve koyu cehaletin semereleridir. Zayýf kimseye sataþmak yerine yardým etmek, þaþkýn kimseye de, gülmek yerine yardýmcý olmak gerek. Birine belâ isabet edip bir kötülük iþittiðinde bir müslümandan beklenen en son durum, sadece bu kötü duruma veya belanýn onun küçük görülmesine sebebiyet vereceðini ta'kib etmesidir. "Ey iman edenler! Bir kavim diðer bir kavim ile alay etmesin olur ki (alay edilenler) Allah indinde kendilerinden daha hayýrlýdýr. Kadýnlar da kadýnlarý (eðlenceye almasýn) olur ki onlar kendilerinden daha hayýrlýdýr." (450) Hasan Basri'den rivayet edildi:
"Muhakkak ki insanlarla alay edenlere cennette bir kapý açýlacaktýr. Onlardan birine : "Haydi gir" denilecek. O da zahmet ve sýkýntý içinde gelecektir. Tam kapýya geldiðinde, kapý üstüne kapanýr. Sonra ona bir kapý daha açýlýr. Ona : "Gir, gir" denilecek yine binbir türlü zahmet ve sýkýntý içinde geleceðinde kapý kapanýr. Bu durum onlardan birine cennet kapýsý açýlýp "gir" denildiðinde ümitsizlikten ona girmeyeceði bir ana kadar devam eder." (451)
Ýþte istihza edenlerin cezasý budur. Bu ceza, yaptýklarýný onlara hatýrlatmak ve onlarý azarlayýp yaptýklarý amelin cinsinden bir cezadýr.
Ýslâm'ýn umumî kardeþliði korumak ve yapmacýk olan bölücülüðü yýkmak için baþvurduðu yollardan biri de kan eþitliðini kuvvetlendirmek, tüm haklarda eþitliði saðlamak, ferdi ve umumî olarak soy sopla öðünmenin batýl olduðunu hatýrlatmaktýr... Çünkü Hz. Adem'in (a.s.) atalýðý tüm insanlarý bir esasta toplamýþtýr. Bir þahsýn ancak gayret ve çalýþmasý ile kardeþi veya kendine denk olan insanlara üstünlük veya imtiyazý olabilir. Bir insanýn güzel bir amel ile bir imtiyazý yok ise, atalarý ahiretin sultanlarý bile olsalar kendisine bir fayda veremeyecektir. Ebu Hüreyre, (r.a.) Resûlüllah'ýn þöyle dediðini rivayet eder:
"Kýyamet gününde Allah (c.c.) bir münâdiye þöyle çaðýrmasýný emreder : "Dikkat edin. Ben sizleri belli bir soyda yarattým. Sizler de kendilerinize soylar edindiniz. Ben sizin en deðerlinizi, en muttaki olanýnýz kýldým. Siz bundan yüz çevirip falan oðlu falaným dediniz. Ben bugün sizin için esas olarak kabul ettiðim soy esasýný kabul eder yüceltirim. Sizin tesbit ettiðiniz soylarý ise alçaltýrým."452)
Bu Hadisi Þerif þu ayetin bir nevi tefsiri mahiyetindedir.
"O vakit sûr üfrüldü mü, artýk aralarýnda ne bir neseb yardýmlaþmasý vardýr ne de birbirinin halinden sorabilirler. O zaman kimin hasanet tartýlan aðýr gelirse (iþte) onlar zafere kavuþacaklardýr. Kimin de tartýlarý hafif gelirse iþte kendilerini hüsrana düþürenler bunlardýr. Cehennemde ebedi olarak kalacaklardýr."453)
Ne gariptir ki Arablar'ýn soyla övünüp atalarý ile üstünlük taslamalarý, Ýslami esaslarý cemiyetlerinde tatbik hususunda kendilerine galebe çalmýþtý. Bu mesele, geçmiþ ve hazýr olan durumumuz için tehlikli âfetlere sebep olmuþtur.
Müslümanlar arasýnda olan kardeþliðin muhafaza edilebilmesi için gerekli vasýtalardan biri de, onun ýrk ve cins ile ilgili çekiþmeleri yok etmesidir. Ýnsanýn kavim ve vatanýný sevmesi normaldir. Fakat bunun, Allah (c.c.) ile yaratýklarýnýn unutulmasýna sebebiyet vermesi asla caiz olmaz. Resulullah (s.a.v.):
"En hayýrlýnýz, bu yolda günah iþlemediði müddetçe aþiretini müdafaa edeninizdir"454) Resulullah'a (s.a.v.) ýrkçýlýk nedir? diye sorulunca: "Haksýz olarak kavmine yardým etmendir" buyurdu.
Ýslam kardeþliði, istikâmet, ihlâs, Ýslâmî emirleri tatbik, bunlarý umumi, hususi tüm baðlara tercih etmeyi, karþýlaþtýðý problemleri onunla çözmeyi ve Ýslâm'dan baþka her türlü ideoloji ve davalarý terketmeyi gerekli kýlmaktadýr...