Ýslam sadece emirler ve yasaklar mýdýr?

MÜSLÜMANLIK sadece namaz kýlmak, oruç tutmak, hacca gitmek, zekát vermek midir? Müslümanlýk sadece "yap" veya "yapma" þeklinde ifade edilecek bir dizi emir ve yasaklar zinciri midir? Yani Ýslam’da sadece zina yapmak, kumar oynamak, içki içmek, karaborsacýlýk yapmak veya intihar etmek mi günahtýr?

Ýslam’a dýþ kalýbý açýsýndan bakanlar için, evet din sadece budur. Tabii ki bu saydýklarýmýn hepsi dindendir. Gereklidir. Ama din, daha doðrusu Ýslam sadece bu deðildir. Ýslam’ýn bir diðer yönü, yani haylice ihmal edilen bir terazi var ki sanýyorum sosyal yaralarýmýzýn çoðu bu yönünün ihmal edilmesinden dolayý kangren haline gelmiþtir.

Bugünkü yazýmýzda Hz. Peygamber’e biraz kulak kabartalým mý? Bakalým O’nun Medine mescidinden, ihmal ettiðimiz bu yönümüzü düzeltecek hangi sözler yansýyacak:

a) Sevgi ve kýzgýnlýkta ölçülü olmak gerekir:

Ebu Hureyre (RA) anlatýyor; Peygamberimiz þöyle buyurdu: Sevdiðin kimseyi ölçülü sev ki, bir gün sevmeyeceðin (kýzgýn olduðun, ayrýþtýðýn) kiþi olabilir. Sevmediðim bir kimseden de ölçülü bir þekilde uzaklaþ (sevmezlik et) bakarsýn bir gün çok sevdiðin biri olabilir.

Ýnsan iliþkilerini ve evrenin oturduðu dengeyi bundan daha güzel nasýl özetleyebilirsiniz.

Hepimiz sevgi ve nefrette ölçüsüzlüðün vurgununu yiyenlerden deðil miyiz? Siyaset dünyasýnda ne de çok görünüyor deðil mi? Kulaklarý saðýr, gözleri kör eden iþte bizim bu ölçüsüzlüðümüz deðil midir? Sevgide ve nefrette insaflý olmak. Tapýnmamak veya bir çýrpýda silmemek. Dosta dostlukla ölçülü olmak, rakibe muhalefette dengeli olmak. Ýþte Peygamber çizgisi.

Hz. Peygamber "Dünyada ’Allah’tan baþka’ her þeyimi feda edeceðim, gayrisini düþünmeyeceðim, ’bir Halil’ sevgili edinseydim Ebu Bekir’i (RA) edinirdim" diyor. Çünkü O’nun sevgisi ve dostluðu olmadan diðer dostluklar ne kadar da yavan, basit ve çapsýz kalýr deðil mi?

b) Kibirli olmamak lazým; çünkü kibirli kiþi cennete giremez:

Evet, aynen böyle buyuruyor: "Kalbinde zerre (hardal tanesi) kadar kibir ve büyüklenme olan kiþi cennete giremeyecektir. Yine kalbinde bir hububat aðýrlýðýnca iman olan kimse de cehenneme girmeyecektir." (Müslim, Ýmam, 31; Ýbn Mace, Mukaddine, 9)

Çünkü insan büyüklenecek hiçbir þeye sahip deðildir ki! Güzellikse, bunu veren Allah’týr. Akýlsa, bunu lütfeden de O. Zenginlik veya makamsa, daha becerikli olan nice insan çok daha düþük þartlarda hayatýný devam ettiriyor deðil mi? Peki neyinle kime karþý büyükleniyorsun öyleyse? Sendeki her þey nihayet bir emanet deðil mi?

Bazý álimler bu hadisin aðýr vurgusunu hafifletmeye çalýþmýþlardýr. Zerre kadar kibirli olan hemencecik cennete girmeyecek, bedelini ödedikten sonra cennete girecek demiþlerdir. Yoksa ebediyen girmeyecek anlamýna alýnmamalý demiþlerdir.

"Hububat kadar iman olan cehenneme girmez" sözünü de öyle yorumlamýþlar. Yani günahlarý çok olsa da ebediyen cehennemde kalmaz demiþlerdir. Peygamberimizin bu sözlerini duyan bir sahabi soruyor: Ey Allah’ýn elçisi. Ben elbisemin ve ayakkabýmýn güzel olmasýndan hoþlanýrým. Bu kibir midir?

O cevap buyuruyor: Allah güzelliði sever. (Senin bu duygularýn güzel duygulardýr.) Fakat kibir, hakký tanýmamak ve insanlarý küçük görmektir. (Ýbn Mace, Mukaddine 9)

c) Utanmak, hayá imandandýr:

Þöyle buyurur bir gün: "Hayá imandandýr. Ýman edenin yeri ise cennettir. Hayásýzlýk, kötü söz konuþmak insanlara sýkýntý verip incitir. Ýnsanlara sýkýntý verip incitenin yeri ise cehennemdir." (Ahmed, Müsned 10108)

Günahtan utanmak hayádýr. Hak yememek hayádýr. Acýmak hayádýr. Ýnsanlara zulmetmek hayásýzlýktýr. Meþru hayatý terk etmek hayásýzlýktýr. Ýnsanlarý küçük görüp onlarý ezmek hayásýzlýktýr. Ýnsanlara tuzak kurmak hayásýzlýktýr. Hayásýzlýk yaparken erdemli görünme hayásýzlýktýr.

Allah’ýn adýný kullanýp insanlarý kandýrmak hayásýzlýktýr. Ýnsanlarý Allah’tan koparmak hayásýzlýktýr. Dindar görünüp samimi olmamak, secde ederken riya taþýmak, Kuran’ý Kerim okurken fitne peþinde olmak hayásýzlýktýr. Secdeye veya Kuran’a düþman olmakta hayásýzlýktýr.

Allah’la samimi olmak, insanlara merhametli olmak, herkese kapýyý açýk tutmak hayádýr, imandýr.